Máy phát điện ô tô là gì? Cấu tạo, chức năng, kiểm tra và sửa lỗi

Nhiều khách hàng đam mê xe hơi chắc hẳn không còn quá xa lạ về máy phát điện ô tô. Đây là một bộ phận vô cùng quan trọng trong việc cung cấp điện năng cho hệ thống khởi động ô tô, nhưng vẫn còn nhiều người thắc mắc về bộ phận này. Vậy, máy phát điện là gì? Nguyên tắc hoạt động của máy phát điện như thế nào? Cùng Đại An tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé!

Máy phát điện ô tô là gì?

Máy phát điện (tiếng Anh: Generator) là một trong năm bộ phận cung cấp điện năng chủ yếu cho xe ô tô, bao gồm: ắc quy, máy khởi động, dây điện, rơ-le, cầu chì và máy phát điện ô tô. Trong đó, máy phát điện, ắc quy và bộ phận điều chỉnh điện áp là nhân tố chính tạo ra, cung cấp và hiệu chỉnh năng lượng điện phù hợp cho quá trình vận hành xe hơi. 

Hình ảnh máy phát điện ô tô - Một trong những thiết bị chính cung cấp điện năng cho xe ô tô

Để hiểu rõ hơn thì động cơ chỉ cung cấp năng lượng cơ học, mà không trực tiếp tạo ra điện, Vì thế, chúng ta cần một bộ phân giúp chuyển đổi nguồn cơ năng của động cơ sang điện năng để cung cấp năng lượng cho các thiết bị điện trên xe ô tô. Do đó, sự phát triển của máy phát điện trên ô tô được ra đời để đáp ứng nhu cầu này. Điểm đặc biệt của máy này là khả năng tạo nguồn điện liên tục, đủ để cung cấp điện cho các hoạt động như: cắm sạc thiết bị khác, duy trì hoạt động hệ thống điều khiển,... 

Nguồn cơ năng cung cấp cho máy phát điện chuyển hóa thành điện năng chủ yếu là động cơ đốt trong, tuabin nước, tuabin gió,... Những thiết bị này thường được lắp đặt gần động cơ xe và được dẫn truyền lực thông qua cơ cấu trục khuỷu thanh truyền.

Cấu tạo máy phát điện trên ô tô

Hiện nay, có nhiều loại máy phát điện khác nhau trên thị trường, nhưng hầu hết đều có chung cấu tạo như sau:

Mặt cắt chi tiết cấu tạo máy phát điện ô tô

Nguyên lý hoạt động của máy phát điện

Mặc dù được tạo thành từ nhiều bộ phận khác nhau, nhưng nguyên lý hoạt động của máy phát điện trên ô tô rất đơn giản.

Hệ thống động cơ hoạt động → Ròng rọc (tùy dòng xe hơi) → Trục khuỷu dẫn động → Máy phát điện → Rotor quay tạo ra điện → Nam châm bao quanh rotor tạo thành từ trường → Điện áp → Stator lưu trữ → Bộ điều chỉnh điện áp → Ắc quy → Các thiết bị điện khác.

Dấu hiệu nhận biết máy phát điện ô tô đang có vấn đề

Theo thời gian sử dụng, máy phát điện trên ô tô dần xuống cấp và xuất hiện một số vấn đề không mong muốn. Việc nhận biết một số dấu hiệu sau đây sẽ giúp khách hàng có thể sớm sửa chữa và thay mới bộ phận có vấn đề.

Xe khó khởi động

Bình ắc quy được cung cấp điện năng từ máy phát điện nên khi xe gặp khó khăn trong việc khởi động thì nguyên nhân chủ yếu đến từ 2 bộ phận này. Do đó, khách hàng chỉ cần kiểm tra 1 trong 2 bộ phận này để đưa ra nguyên nhân và hướng khắc phục hợp lý.

Khó khăn khi khởi động có thể là kết quả của việc máy phát điện bị hư

Đèn báo sạc sáng khi xe ô tô đang hoạt động

Một trong những dấu hiệu nhận biết máy phát điện ô tô gặp vấn đề đó là đèn báo sạc. Thiết bị này sẽ tự động ngừng sáng khi xe đang trong trạng thái hoạt động. Nếu khách hàng nhận thấy đèn báo sạc vẫn sáng mặc dù xe đã vận hành được một đoạn thì chứng tỏ rằng máy phát điện đang có vấn đề.

Đèn chiếu sáng của xe yếu

Không chỉ đèn pha ô tô, mà toàn bộ hệ thống đèn trên xe bao gồm: đèn của bảng điều khiển, đèn xi nhan,... mờ hơn so với bình thường cũng là dấu hiệu cho thấy bình ắc quy xe ô tô không được cung cấp đủ nguồn điện từ máy phát điện.

Ô tô đang chạy phát ra âm thanh

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc khi xe di chuyển trên đường sẽ phát ra những âm thanh lạ. Nếu khách hàng xác định được vị trí phát ra ở puli và bạc đạn của máy phát điện thì có thể do bộ phận này bị hư hỏng, lỏng hoặc ăn mòn, gây ra va chạm nên tạo thành âm thanh. 

Puli máy phát điện có thể bị lỏng và gây va chạm với máy phát điện trong khi khởi động

Xe có mùi khét

Đây là một trường hợp nguy hiểm có thể dẫn đến cháy do dây dẫn hoặc bộ phận của xe ô tô bị nóng quá mức. Điều này ảnh hưởng đến hoạt động của máy phát điện nên khách hàng cần dừng phương tiện và khắc phục tình trạng sớm nhất có thể. 

Cách kiểm tra máy phát điện trên ô tô

Các sự cố về máy phát điện ô tô trong quá trình di chuyển có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là trên các tuyến đường cao tốc. Do đó, khách hàng có thể khắc phục nguy cơ này bằng cách kiểm tra máy phát điện trước cuộc hành trình và tiến hành sửa chữa, thay thế những bộ phận đang gặp vấn đề. Quy trình kiểm tra máy phát điện phổ biến hiện nay như sau:

Kiểm tra điện áp ắc quy để xác định tình trạng máy phát điện

Quy trình bảo dưỡng máy phát điện trên ô tô

Bảo dưỡng máy phát điện là một trong những vấn đề quan trọng, cần được tuân thủ định kỳ để đảm bảo xe ô tô vẫn hoạt động bình thường. Quy trình bảo dưỡng cần tuân thủ theo lịch trình đưa ra của nhà sản xuất để tối ưu nhất chi phí thực hiện, nhưng vẫn đảm bảo độ hiệu quả. Các công việc bảo dưỡng máy phát điện ô tô như: kiểm tra rò rỉ điện, đánh giá chất lượng dầu nhớt, dây dẫn,... Ngoài ra, việc làm sạch và lọc nhiên liệu cũng được quan tâm trong suốt giai đoạn này. 

Ngoài ra, khách hàng nên ghi chép lại thông tin của những lần bảo dưỡng để có thể nắm được tình hình xe ô tô của mình.

>>> Xem thêm về bảo dưỡng và phụ tùng máy phát điện ô tô tại Đại An.

Máy phát điện ô tô là một bộ phận vô cùng quan trọng trong hệ thống cung cấp điện của xe hơi. Bộ phận này cung cấp điện năng cho bình ắc quy duy trì hoạt động của bảng điều khiển, hệ thống đèn chiếu sáng, báo hiệu,... Do đó, khách hàng cần phải bảo dưỡng định kỳ để hạn chế vấn đề phát sinh, kịp thời sửa chữa và thay mới. Vui lòng liên hệ với Đại An để được hỗ trợ mua máy phát điện phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình nhé!